فرایند تولید رنگ
فرایند تولید رنگ فرایند پیچیده‌ای است که در آن از مواد و دستگاه‌های مختلفی استفاده می‌شود. در این مقاله، ما به صفر تا صد مراحل تولید رنگ و آزمایش‌های تست کیفیت آن خواهیم پرداخت. همچنین اگر به دنبال کسب اطلاعات دربارۀ مواد اولیهای که در این فرایند استفاده می‌شوند و یا دستگاه‌های مختلف و کاربردشان در تولید رنگ هستید به شما توصیه می‌کنم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
مرحله اول: بررسی رنگ‌ها در آزمایشگاه
فرمول شیمیایی رنگ‌ها متفاوت است. پس در آزمایشگاه، فرمول هر رنگ به‌طور جداگانه ساخته می‌شود. همچنین در آزمایشگاه کیفیت مواد اولیه نیز قبل از ورود به خط تولید بررسی می‌شود تا اطمینان به دست آورند که رنگ در برابر عواملی مختلف مانند نور و دما مقاوم است. یکی از دستگاه‌هایی که در این مرحله مورد استفاده قرار می‌گیرد، میکسر آزمایشگاهی است. متخصصان از این وسیله برای جلوگیری از خراب شدن مواد اولیه حین انجام آزمایش استفاده می‌کنند. در کل، می‌توان گفت بررسی رنگ‌ها در آزمایشگاه یکی از مهم‌ترین مراحل در فرایند تولید رنگ است.
مرحله دوم: انبار کردن و توزیع مواد اولیه
پس از تأیید کیفیت مواد اولیه در آزمایشگاه، مواد اولیه مانند رنگدانه‌ها و چسباننده‌هایی مانند صمغ عربی در انبار مرکزی ذخیره می‌شوند. خیلی از مواد موجود در انبار مرکزی، جامد هستند که در مراحل بعد تبدیل به مواد مایع می‌شوند.
برای توزیع مواد اولیه، ابتدا مواد به‌طور کاملاً دقیق وزن می‌شوند. سپس میزان مشخصی از مواد را جدا شده و آن را از انبار خارج می‌کنند. در این مرحله، مقداری از مواد اولیه در گونی‌ها باقی می‌مانند که با پر شدن دوبارۀ گونی از آن خارج می‌شوند.
مرحله سوم: ایجاد محلول
ترکیب رنگدانه‌ها و دیگر مواد اولیه، ماده‌ای غیرمحلول است که در دو مرحله به محلول تبدیل می‌شود: در مرحلۀ اول، رنگدانه‌ها و دیگر مواد، توسط وسیله‌ای به نام میکسر دور متغیر، مخلوط می‌شوند. در این بخش از فرایند تولید رنگ، مخلوط کمی یکدست‌تر شده است، اما همچنان محلول نیست و تکه‌های رنگدانه به اندازۀ کافی ریز نیستند.
در مرحله دوم، مخلوط ظرافت بیشتری پیدا می‌کند، اما نباید به رنگدانه‌ها آسیبی برسد؛ زیرا باعث تغییر رنگ می‌شود. ابتدا مخلوط را در آسیاب رنگ می‌ریزند تا رشته‌های رنگدانه، بدون هیچ آسیبی از هم جدا شوند. این فرایند، پنج بار انجام می‌شود تا جایی که غلظت مخلوط به میزان دلخواه برسد.
مرحله چهارم: بررسی کیفیت رنگ
در این مرحله، آزمایش‌های مختلفی روی رنگ انجام می‌شود تا از باکیفیت بودن رنگ مطمئن شوند. در ادامه به توضیح این آزمایش‌ها و چگونگی انجامشان خواهیم پرداخت.
بررسی ظرافت
رنگ، روی یک نوار با ضخامت مشخص حرکت می‌کند. تکه‌های رنگدانه‌ای که آسیاب نشده‌اند، چون ارتفاع بیشتری دارند به صفحۀ بالای نوار می‌چسبند. این کار آن‌قدر انجام می‌شود تا رنگ به ضخامت دلخواه برسد. به این کار، بررسی ظرافت رنگ می‌گویند.
بررسی استاندارد
رنگ تولیدی باید با رنگ استاندارد مقایسه شود. تا اگر تفاوتی بین آن‌ها وجود دارد آن را برطرف کنند. رنگ جدید را کنار رنگ استاندارد قرار می‌دهند و ضخامت، جرم و ته رنگ آن‌ها را با هم بررسی می‌کنند.
بررسی پایداری
اگر رنگ، آزمایش‌های قبلی را با موفقیت طی کرده باشد آن را چند روز در انبار نگه می‌دارند تا پایداری آن بررسی گردد و رنگ ته‌نشین نشود.
مرحله پنجم: پر کردن ظرف‌ها
در مرحلۀ آخر از فرایند تولید رنگ، رنگ تولیدشده در سطل‌ها ریخته می‌شود. سپس کارکنان چک می‌کنند که رنگ به یک اندازه در سطل‌ها ریخته شود. در آخر نیز در سطل‌ها را می‌بندند و آن‌ها را برای فروش ارسال می‌کنند.
دستگاه‌هایی که در فرایند تولید رنگ استفاده می‌شوند
ابزار‌های متفاوتی در تولید رنگ استفاده می‌شوند. قبلاً به چند مورد از این دستگاه‌ها اشاره کردیم. حالا می‌خواهیم بیشتر به آن‌ها بپردازیم. در ادامه به چند تا از مهم‌ترین ابزار‌ها در جریان تولید رنگ خواهیم پرداخت.
میکسر آزمایشگاهی
کاربرد این دستگاه، تنها در فرایند تولید رنگ نیست و در صنایعی مانند داروسازی و شیمی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. میکسر آزمایشگاهی در واقع یک همزن برقی بزرگ است. کاربرد اصلی این دستگاه، جلوگیری از خراب شدن مواد هنگام انجام آزمایش است. البته از میکسر آزمایشگاهی برای گرم یا سرد نگه‌داشتن مواد نیز استفاده می‌شود.
میکسر دور متغیر
میکسر دور متغیر، یک میکسر بزرگ است که برای ترکیب مواد ساخته شده است. این دستگاه، می‌تواند مدت زیادی را به‌طور مداوم کار کند. ویژگی اصلی میکسر دور متغیر این است که می‌تواند با سرعت‌های مختلف عمل کند.
آسیاب رنگ
پرمیل رنگ برای آسیاب کردن رنگدانه‌ها هنگام تولید رنگ ساخته شده است، اما این دستگاه در تولید لاک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. آسیاب می‌تواند به‌صورت عمودی یا افقی باشد. این دستگاه، در واقع مخلوط پودر رنگ و دیگر مواد را له می‌کند و آن را تبدیل به یک محلول می‌کند.
مواد اولیهای که برای تولید رنگ استفاده می‌شوند
موارد زیر برخی از مواد اولیۀ مهم در تولید رنگ هستند:
- رنگدانه (برای تعیین نوع رنگ)
- حلال (کمک به فرایند حل شدن رنگدانه‌ها)
- رزین (براق شدن رنگ)
نتیجه گیری
در این مقاله ما به تمامی مراحل فرایند تولید رنگ پرداختیم. این فرایند پنج مرحله دارد: در مرحلۀ اول از کیفیت مواد اولیه مطمئن می‌شوند. سپس در مرحلۀ دوم، مواد اولیۀ باکیفیت را در انبار ذخیره می‌کنند و مقدار موردنیاز را نیز برای تولید رنگ به مرحلۀ بعدی می‌فرستند. در مرحلۀ سوم، مواد اولیه با رنگدانه‌ها میکس می‌شوند، اما همچنان مخلوط یکنواخت نیست. در مرحلۀ چهارم، مخلوط را آسیاب و آن را به یک محلول تبدیل می‌کنند. سپس در مرحلۀ پنجم که مرحلۀ آخر است رنگ را در سطل‌ها می‌ریزند و آن در آن را پلمپ می‌کنند.
در ادامۀ مقاله به دستگاه‌هایی که در فرایند تولید رنگ استفاده می‌شوند پرداختیم. نخستین دستگاه، میکسر آزمایشگاهی بود که برای جلوگیری از خراب شدن مواد حین انجام آزمایش استفاده می‌شود. دستگاه بعدی، میکسر دور متغیر است که برای مخلوط کردن مواد به کار می‌رود. دستگاه آخر، آسیاب رنگ بود که رنگدانه‌ها را در مخلوط حل می‌کرد. در آخر نیز به مواد اولیهای که در تولید رنگ اشتفاده می‌شوند و کاربرد آن‌ها پرداختیم.